Nieuwe Waalse regering schrapt uitbreiding tram in Luik

Zo groot de vreugde enkele weken geleden was bij de inhuldiging van de nieuwe tram in Luik, zo groot is vandaag de ontgoocheling bij de voorstanders van een duurzaam mobiliteitsbeleid voor de Luikse metropool. De nieuwe Waalse regering heeft immers het project opgegeven om de Luikse tramlijn door te trekken naar Herstal en Seraing. In plaats daarvan komen er twee buslijnen.

Ecolo noemt de beslissing een "beleid van overheidsdesinvestering en ecologische sabotage" en de PS omschrijft het als een "harde klap voor de ontwikkeling van de Luikse metropool".

Te duur

De nieuwe Waalse meerderheid (MR-Les Engagés) schrapt dus de verlenging van de tramlijn van Luik naar Herstal en Seraing, aangekondigd tijdens de vorige legislatuur, omdat die te duur was. In plaats van een tram komen er nu twee prioritaire buslijnen.

Deze elektrische bussen zullen 15,5 km over speciale en/of voorrangsstroken rijden, vergeleken met 5,7 km vóór de uitbreidingen. Het vernieuwde project vertegenwoordigt nu een investering van 264 miljoen euro, terwijl de uitbreidingen van de tram werden geschat op meer dan 350 miljoen euro.

"Het is een winnende keuze, nuttiger, efficiënter, met een betere kosten-batenverhouding en minder risico", zegt minister van Mobiliteit François Desquesnes (Les Engagés). Volgens Desquesnes zullen de prioriteitsbussen 2,5 keer meer inwoners bedienen die binnen 500 meter van de lijnen wonen (14.243 mensen voor de tram en 37.575 voor de bussen, volgens cijfers van de Organiserende Autoriteit voor Openbaar en Gedeeld Vervoer - AOT). Stedelijke heraanleg van gemeentelijke en gewestwegen in Seraing, Herstal en Sint-Niklaas is ook aangekondigd.

Jean-Michel Soors, algemeen directeur van TEC, lijkt ook voor de beslissing te zijn. "Morgen hebben we een prachtig netwerk met een tram en negen structuurlijnen die de verbinding met Luik aanzienlijk zullen verbeteren," zegt Soors.

Volgens cijfers van de Waalse vervoersmaatschappij (OTW) kost de nieuwe busdienst 7.026 euro per inwoner ouder dan 25, tegenover 44.085 euro per inwoner ouder dan 25 als de uitbreidingen waren doorgevoerd.

Voormalige regeringspartijen niet blij

Ecolo noemt de beslissing een "onbegrijpelijke keuze uit het verleden van de olieblauwe coalitie". Stéphane Hazée, de fractieleider van Ecolo in het Waalse parlement, noemt de tram "een geweldig project voor duurzame, snelle en efficiënte mobiliteit". Toch is deze beslissing een "rampzalige noodoplossing voor de herontwikkeling van de Luikse agglomeratie, voor haar inwoners en voor de ecologische transitie van haar bedrijf in Wallonië."

Hazée zegt ook dat de beslissing "des te onbegrijpelijker is omdat de werken aan de uitbreiding van Herstal een jaar geleden begonnen zijn en er een schadevergoeding met verlies zal moeten betaald worden voor deze stopzetting". Bovendien hekelt de Ecolo-politicus ook de draaideurhouding van de liberalen, die in de vorige regering nog voorstander waren van de uitbreiding. "De lijst met capitulaties van hun kant wordt lang," zegt Hazée.

Ook de PS, een andere voormalige Waalse regeringspartij, betreurt de beslissing. "Afzien van de verlenging van de tramlijn betekent dat we de kans laten liggen om alle mobiliteit en stedelijke ruimte opnieuw te bekijken door een metropool te vormen."

De socialistische partij wijst er ook op dat de beslissing is genomen zonder overleg met alle actoren ter plaatse die betrokken zijn bij het stedelijk mobiliteitsplan. "De contracten met de bedrijven zijn getekend, de arbeiders zijn aangenomen, het werk is begonnen en er zijn al miljoenen euro's uitgegeven. Vandaag dreigt dit alles te veranderen in een nieuwe episode van nutteloos werk", besluit de PS.

Bus versus tram?

Over het algemeen kunnen trams meer passagiers vervoeren dan bussen, wat resulteert in een lager energieverbruik per passagier in vergelijking met bussen. Ze hebben ook een hogere frequentie en op de lange termijn kunnen de bedrijfskosten lager zijn in vergelijking met die van een busdienst.

Een bus heeft immers een afschrijvingsperiode van 16 jaar, terwijl trams meestal een langere levensduur hebben. Dit kan de totale koolstofvoetafdruk verlagen, omdat er minder materiaal wordt gebruikt en er minder afval is tijdens de levenscyclus van het voertuig.

Aan de andere kant vergen trams meer investeringen in infrastructuur omdat ze over het algemeen complexere mechanische systemen hebben dan bussen. Dit kan een langetermijneffect hebben op de totale onderhoudskosten van de tram.

TEC heeft nog geen elektrische bussen in zijn wagenpark. In 2025 zullen er echter 38 nieuwe elektrische bussen worden geleverd. Tegen 2030 wil TEC de uitstoot van broeikasgassen met 55% verminderen. Zo zullen 400 e-bussen geleidelijk dieselvoertuigen vervangen. TEC Waals-Brabant heeft 48 hybride bussen in zijn vloot.