VW overweegt fabriekssluitingen, ook in Duitsland (update)

Omdat de VW Group zijn besparingsdoelstellingen met enkele miljarden euro's zal missen, plant het topmanagement verdere bezuinigingen. Voor het eerst in het 87-jarige bestaan van het bedrijf worden mogelijke fabriekssluitingen en ontslagen overwogen, ook in Duitsland.

Ondertussen kondigde VW-dochter Audi aan dat de Audi fabriek in Brussel geen nieuw model meer zou produceren nadat de productie van de huidige Q8 e-tron was gestopt.

Vorige week meldde VW dat het tot drie miljard euro onder zijn besparingsdoelstelling zat. De Duitse publicatie Der Spiegel schrijft: "Er is momenteel een gat van vier tot vijf miljard euro in het financiële plan van de merken Volkswagen en VW Bedrijfswagens."

Moeilijker economisch klimaat

"Volkswagen moet daadkrachtig optreden, zegt CEO Oliver Blume. "De hele Europese auto-industrie leeft in een veeleisend en zwaar tijdperk," voegde hij eraan toe. "Het economische klimaat is nog harder geworden en nieuwe concurrenten betreden de Europese markt."

Daar zijn veel redenen voor, waaronder hogere materiaalprijzen, de zwakke markt in de VS en de goedkopere apparatuur die klanten momenteel bestellen tijdens de economische neergang. De marges zijn vooral hoog voor optionele extra's. De nettowinst van de Volkswagen Groep daalde tot 3,63 miljard in het tweede kwartaal van 2024. De winstmarge kromp tot een magere 2,3% in H1 2024.

Het tijdschrift schrijft ook dat de fabrikant last heeft van de relatief lage winstmarges van elektrische auto's. Enorme bedragen ontbreken. Dat gaf merkbaas Thomas Schäfer maandag ook toe tijdens een managementvergadering. Verdere besparingen zijn nodig om het merk voor verliezen te behoeden.

Conflict in de maak

"Het bezuinigingsprogramma bij VW escaleert en leidt tot een groot conflict tussen het management en de algemene ondernemingsraad", schreef de ondernemingsraad maandag. Volgens de ondernemingsraad heeft de directie van het merk minstens één grote autofabriek en één onderdelenfabriek in Duitsland geschrapt.

Producttoezeggingen die al zijn gedaan, zullen waarschijnlijk ook worden geannuleerd, zoals een elektrische SUV in de compacte klasse die gepland staat voor 2026 in de fabriek in Wolfsburg.

VW heeft ook bevestigd dat het "de banenafspraak die sinds 1994 van kracht is, opzegt". De huidige overeenkomst zou tot 2029 lopen. Met andere woorden, instrumenten zoals vervroegd pensioen, gedeeltelijke pensionering of beëindigingsovereenkomsten zijn niet langer voldoende om het personeelsbestand langzaam te verminderen.

'Extreem gespannen'

In de huidige situatie kunnen fabriekssluitingen niet worden uitgesloten "zonder snelle tegenmaatregelen". De situatie is "extreem gespannen en kan niet worden opgelost door eenvoudige kostenbesparende maatregelen".

De ondernemingsraad van VW deinst zelden terug voor kritiek op het management en gebruikt nu harde woorden. "De Raad van Bestuur stelt niets minder dan het hele VW-kernmerk ter discussie. We zullen ons hier niet laten opwikkelen," zei voorzitter Daniela Cavallo van de Ondernemingsraad, die "fel verzet van werknemerszijde" aankondigde.

Stephan Weil, de minister-president van Nedersaksen, heeft al gereageerd. Hij deed een dringende oproep om ontslagen te voorkomen, maar voegde eraan toe dat "alle andere opties mogelijk zijn".

Waar moet ik snijden?

Het is nog niet bekend waar VW wil bezuinigen. De Volkswagen Group heeft bijna 300.000 mensen in dienst in Duitsland. Gezien de betrokkenheid van de deelstaat Nedersaksen worden de lokale fabrieken in Wolfsburg, Hannover (VW Bedrijfswagens) en Emden en de onderdelenfabrieken in Brunswijk, Salzgitter en Osnabrück als onaantastbaar beschouwd.

Dan blijven de MEB-fabriek in Zwickau, de Transparantiefabriek in Dresden en de onderdelenfabriek in Kassel over. In Kassel, Dresden en Zwickau werken meer dan 26.000 mensen.

Emden is de kleinste autofabriek in Duitsland, met 8.500 werknemers in productie. De ID.4 en ID.7 worden er gebouwd en Emden zal vanaf 2025 een fabriek worden die uitsluitend batterij-elektrische auto's produceert.

De Duitse deelstaat Nedersaksen heeft de locatie echter beschermd met zijn stemrecht van 20% in het bestuur van de VW Group. Er doen herhaaldelijk geruchten de ronde over een mogelijke verkoop van de Osnabrückse onderdelenfabriek met zijn 2300 werknemers, maar niet over een sluiting.

De overcapaciteit van de fabriek in Zwickau is al meer dan een jaar een probleem. De vertraging in de verkoop van EV's heeft dit probleem nog nijpender gemaakt, dus neemt de raad van bestuur ook Zwikcau onder de loep.

Het feit dat Audi openlijk de optie bespreekt om zijn fabriek in Brussel te sluiten, werd al gezien als een keerpunt. Dit was eerder ondenkbaar voor Duitsland zelf, maar wordt nu toch besproken.

Eerder werden in Duitsland al sociale plannen met ontslagen aangekondigd bij toeleveranciers van de auto-industrie, zoals Bosch, Continental en ZF. De recente ambities van Volkswagen maken de toch al impopulaire Duitse regering nog kwetsbaarder. Afgelopen weekend werden de regeringspartijen zwaar afgestraft bij de regionale verkiezingen in het noordoosten van Duitsland.

Hoe zit het met Audi Brussel?

Natuurlijk kijkt de Volkswagen Group ook buiten Duitsland, wat betekent dat het vrijwel zeker is dat de Audi fabriek in Brussel binnenkort gesloten wordt. Dinsdag kondigde Audi tijdens een buitengewone ondernemingsraad aan dat er geen nieuw model meer zal worden gebouwd nadat de huidige Q8 e-tron is gestopt.

De productielijn van deze Q8 e-tron had vandaag weer opgestart moeten worden, maar met het aangekondigde slechte nieuws weigeren de werknemers de productie weer op te starten.

Audi kondigde ook aan dat Volker Germann, de fabrieksdirecteur die de voorbije vijf jaar de fabriek van Audi Brussel leidde, een andere verantwoordelijkheid op zich zal nemen binnen de Audi-groep. Thomas Bogus, de huidige projectmanager bij Audi voor alle elektrische voertuigen, zal hem vervangen.

Hij zal het zwaar teleurgestelde personeel moeten overhalen om de laatste Q8 e-trons te bouwen die nog gepland en (uiteindelijk) besteld zijn. Of hij probeert de fabriek te hervormen en er een toeleveringsfabriek voor elektrische onderdelen voor de hele Audi Group van te maken, is nog maar de vraag.

De vakbonden in Brussel vrezen dat hij zo snel mogelijk het licht zal uitdoen in Brussel. Om slechts een toeleveringsbedrijf voor de groep te zijn, betekent dat slechts zo'n 500 van de 2500 mensen die nu bij Audi Brussel werken, zouden kunnen blijven.

Het gerucht dat een Chinese concurrent geïnteresseerd zou kunnen zijn in de overname van de Belgische fabriek wint terrein. Verschillende Chinese fabrikanten zijn op zoek naar een plek in Europa om hun auto's te produceren, vooral nu de EU-tarieven de prijs voor auto's uit China dreigen te verhogen.

Tot nu toe sloot de Volkswagen Groep de verkoop van fabrieken aan Chinese concurrenten uit, maar ze zijn van gedachten veranderd. Ze werken nu intensief samen met de Chinese fabrikant XPeng en zijn bereid om met de Chinezen zaken te doen aan de productiekant.