Ex-VW Group CEO Martin Winterkorn eindelijk voor de rechter (update)

Negen jaar na het dieselgate-schandaal verscheen de voormalige CEO van de VW Group, Martin Winterkorn, dinsdag eindelijk voor een Duitse rechtbank. Hij ontkende alle aantijgingen tegen hem en pleitte niet schuldig. Woensdag zal hij een verklaring afleggen over zijn betrokkenheid.

Winterkorn, 77 jaar oud, leidde de VW Group van 2007 tot 2015. Onder zijn leiding evolueerde de hele VW Group van 330.000 naar 600.000 werknemers wereldwijd en steeg de verkoop van 6,2 naar 10 miljoen voertuigen.

In 2015 brak in de VS een ongekend schandaal in de auto-industrie uit over de opzettelijke fraude van VW met emissietestprocedures. Het zogenaamde dieselgate-schandaal heeft de VW Group al meer dan 33 miljard euro gekost aan terugroepacties (meer dan 11 miljoen betrokken voertuigen), terugbetalingen, compensaties en gerechtelijke boetes. Winterkorn moest ontslag nemen, maar vertrok met een zeer royale 'gouden handdruk'.

De belangrijkste beschuldiging tegen Winterkorn is dat hij al in 2014 op de hoogte was van de fraude en de markt manipuleerde door cruciale informatie achter te houden voor aandeelhouders en andere belanghebbenden over wat er was gebeurd in zijn bedrijf. Als hij schuldig wordt bevonden, kan de uiteindelijke veroordeling leiden tot een gevangenisstraf van tien jaar.

Negen jaar later

De verschijning voor de rechtbank in Braunschweig (vlakbij het VW-hoofdkantoor in Wolfsburg in het noordoosten van Duitsland) stond gepland voor 2021, maar werd uitgesteld vanwege de broze gezondheid van de man.

Andere topmanagers van de VW Group, waaronder voormalig Audi-CEO Rupert Stadler, hoofdmotorontwikkelaar Wolfgang Hatz en enkele andere hooggeplaatste ingenieurs en managers, zijn al voor de rechtbank verschenen en veroordeeld.

Het Hof heeft zo'n 90 hoorzittingen gepland in een zaak die gisteren eindelijk is begonnen. De zaak zal naar verwachting een heel jaar duren en eindigen in september 2025.

Hans Dieter Pötsch, de voormalige CFO van het concern die na het overlijden van Winterkorn in 2015 werd benoemd tot voorzitter van de Raad van Commissarissen, en Herbert Diess, de opvolger van Winterkorn die het hele bedrijf het elektrische tijdperk in hielp, zullen belangrijke getuigen zijn in de rechtszaak.

In 2020 hebben ze allebei een rechtszaak tegen hen voorkomen door een financiële schikking van €9 miljoen te betalen. In een reactie op de start van het proces tegen Winterkorn heeft de VW Group officieel verklaard "niet betrokken te zijn bij het proces".

Op zijn eerste dag in het proces verklaarde Winterkorn aan journalisten dat hij zich beter voelde en dat zijn hele carrière in de auto-industrie en aan het roer van de VW Group was geïnspireerd door "zijn liefde voor goede en mooie auto's".

Op woensdag reageerde Winterkorn uitgebreider op de aantijgingen. Hij gaf toe dat hij nauw betrokken was bij dieselgate en dat hij eindverantwoordelijk was, maar hij ontkende dat hij betrokken was bij de beslissingen die tot de fraude leidden. "Ik was de CEO, maar geen motorspecialist en al helemaal geen softwarespecialist."

Hij voegde eraan toe: "Op dat moment was ik me niet bewust van de technische problemen die zich voordeden en van het feit dat VW een emissiecontrolesysteem had gebruikt dat al een paar jaar niet meer aan de Amerikaanse markt voldeed. Ik ben geen informaticaspecialist en software is moeilijk te lezen als je niet weet waar je moet kijken."

Winterkorn ontkent dus van tevoren op de hoogte te zijn geweest van het hele dieselgate-fraudeplan. Tijdens onze professionele activiteiten hebben we de heer Winterkorn verschillende keren ontmoet. We waren altijd onder de indruk van zijn kennis van de industrie in het algemeen en van elke centimeter en bout van zijn eigen bedrijf in het bijzonder. Verschillende keren zagen we hem het kleinste detail van een auto inspecteren met zijn zaklamp.

Het zou een grote verrassing zijn dat een man van zijn statuur zo lang niet zou hebben geweten wat er op deze grote schaal in zijn bedrijf is gebeurd, maar de rechtbank zal uiteindelijk het laatste woord hebben.