De Belgische ministers van openbaar vervoer streven er al lang naar om van het Zwitserse openbaar vervoer een voorbeeld voor België te maken. Nu lijkt er vooruitgang te worden geboekt in de uitvoering van enkele van de ambities die het Zwitserse openbaar vervoer al jaren zo succesvol maken.
De vier Belgische ministers van Mobiliteit vragen de openbaarvervoersbedrijven om tegen de lente van 2026 een concreet voorstel in te dienen voor een 'pay-as-you-go' (PAYG) systeem. Dit moet passagiers in staat stellen om met één ticket zonder al te veel gedoe gebruik te maken van verschillende vervoersbedrijven.
Harmonisatie van tariefstructuren
De vier ministers, Jean-Luc Crucke (federaal), Annick De Ridder (Vlaanderen), François Desquesnes (Wallonië) en Elke Van den Brandt (Brussel), kwamen na een interministeriële conferentie overeen dat reizigers geen extra kosten mogen hebben wanneer ze overstappen op een ander vervoermiddel, of meer specifiek, wanneer ze overstappen van een NMBS-trein op een bus of tram van de Vlaamse De Lijn, de Waalse TEC of de Brusselse MIVB/STIB.
Meer specifiek vragen ze de openbaarvervoersbedrijven om de harmonisatie van tariefstructuren en commerciële voorwaarden te onderzoeken en tegen de lente een concreet voorstel op te stellen. Dit voorstel moet een "duidelijke architectuur, een budget en een tijdschema voor de invoering van het PAYG-systeem" bevatten.
"Eén reis, één ticket"
Opmerkelijk: Helmut Eichhorn, directeur van Alliance SwissPass, was afgelopen dinsdag ook aanwezig bij de interministeriële conferentie. De Zwitserse overkoepelende organisatie omvat 250 vervoersbedrijven en 20 tariefstructuren.
De organisatie ziet toe op de harmonisatie van de tarieven en haar uitspraak "Eén reis, één ticket" is de sleutel tot het Zwitserse openbaar vervoer. De tickets zijn er echter ook duurder dan in België, net als al het andere, maar de lonen liggen er gemiddeld ook veel hoger en de belastingen zijn er lager.
Het Zwitserse openbaar vervoer, met 1,41 miljoen passagiers per dag, staat al jaren wereldwijd bekend om zijn extreme punctualiteit. Treinen, bussen en boten rijden bijna altijd op tijd, tot op de minuut nauwkeurig. Zelfs bij het overstappen tussen treinen en bussen is alles zo gepland dat je vlot kunt reizen, vaak met maar een paar minuten foutmarge.
Eén dienstregeling, het Taktfahrplan, zorgt ervoor dat alles op elkaar aansluit, zelfs de kabelbaan in kleine dorpjes in de Alpen, of als je wilt overstappen op schepen. Een ander voordeel is dat één enkel ticket of pas, zoals de Swiss Travel Pass of de GA-pas, geldig is voor bijna alle vervoersmiddelen in het hele land.
Daarnaast vertrouwen de Zwitsers ook op een landelijk symmetrisch uurpatroon. Treinen vertrekken bijvoorbeeld elk uur op dezelfde minuut, waardoor het systeem gemakkelijk te onthouden en efficiënt te plannen is.
