Historische UAW-overwinning in VW's fabriek in Chattanooga (V.S.)

Van de 5.500 werknemers in de Volkswagen-fabriek in Chattanooga (Tennessee, VS) stemde 73% vóór vertegenwoordiging door de vakbond United Auto Workers (UAW). Dit is de eerste keer dat een buitenlandse autofabrikant in de VS vakbondsvertegenwoordigde werknemers heeft en ook de eerste keer in het zuiden van de VS.

Het is een dubbele overwinning voor de UAW. Tot nu toe had de machtige vakbond geen toegang tot niet-Amerikaanse autofabrikanten. VW's fabriek in Chattanooga is ook een van de eerste fabrieken in het zuiden van de Verenigde Staten waar vakbondsvertegenwoordiging nu een feit is. Tot nu toe stonden de zuidelijke staten zeer afwijzend tegenover vakbondsvertegenwoordiging in hun fabrieken.

In een persbericht heeft Volkswagen zich neutraal opgesteld in deze zaak. Het bedrijf stelt dat de driedaagse stemronde democratisch is verlopen, met geheime stembulletins en onder toezicht van de National Labor Relations Board (NLRB). "Volkswagen dankt haar werknemers voor het uitbrengen van hun stem", voegt het bedrijf eraan toe.

Het NLRB bepaalt dat alle partijen nog vijf dagen de tijd hebben om te communiceren over mogelijke bezwaren. Het bestuur voegt hieraan toe: "De werkgever moet nu in goed vertrouwen gaan onderhandelen met de vakbond."

De stemming is een enorme overwinning voor Shawn Fain, voorzitter van de UAW sinds maart 2023. Na een lange staking (zes weken) vorig jaar zaten de Amerikaanse 'Grote Drie' (GM, Ford, Stellantis) al op hun knieën. De UAW kreeg een loonsverhoging van 25% voor de komende vier jaar.

Zuidelijk offensief

Na de overwinning van vorig jaar lanceerden Shawn Fain en de UAW een nieuw offensief om de 150.000 auto-arbeiders (in dertien verschillende bedrijven) in het Zuiden over te halen zich te laten vertegenwoordigen door een vakbond. De volgende stemming is gepland tussen 13 en 17 mei in een Mercedes-Benz fabriek in Alabama. Andere fabrieken die mogelijk zullen volgen zijn Toyota (Missouri) en Hyundai (Alabama).

Eerdere pogingen van de UAW om zich in deze fabrieken te laten vertegenwoordigen mislukten. De vakbond heeft te maken met felle tegenstand van werkgevers, vooral van de CEO van Tesla, Elon Musk, die al heeft gedreigd zijn hele bedrijf te verplaatsen naar 'werkgeversvriendelijkere' staten zoals Texas of andere.

Bijna alle Republikeinse gouverneurs in de regio zijn eensgezind tegen de aanwezigheid van een vakbond in 'hun fabrieken'. Bill Lee, de Republikeinse gouverneur van Tennessee, heeft een openbare brief geschreven waarin hij de vakbond beschuldigt van het ondermijnen van de economie en werkgelegenheid in zijn staat.

Vijf andere Republikeinse gouverneurs in het Zuiden hebben de brief mede ondertekend. Brian Kemp, de gouverneur van Georgia, zei op de nieuwszender CNBC dat de gouverneurs het lokale arbeidsmodel wilden beschermen "dat gebaseerd is op uitstekende relaties tussen werkgevers en werknemers". Hij beschuldigde de UAW ervan dit te willen vernietigen.

Biden's zegen

President Biden heeft deze openbare brief publiekelijk veroordeeld en de stemming in Chattanooga toegejuicht. Hij zei dat de brief verkeerde veronderstellingen bevatte en bedoeld was om de stemming in de VW-fabriek te saboteren. Vorig jaar bezocht Biden een stakerspiket in Michigan om de arbeiders te steunen.

Stephen Silvia, die de 'zuidelijke stap' van de vakbonden bestudeerde en er een boek over publiceerde (The UAW's Southern Gamble), gelooft dat deze stemming in Chattanooga een keerpunt was voor het syndicalisme in het Zuiden.

"Tot nu toe heeft het Zuiden altijd ingezet op een model met lage lonen en minimale invloed van de werknemers. Het is nu duidelijk dat deze dit willen veranderen. Dit zal de politieke interesse aanwakkeren, niet alleen op lokaal niveau maar ook in Washington."

Volkswagen is de eerste dominosteen die valt," zei een jubelende Shawn Fain. Ik hoop en denk dat dit een kettingreactie teweeg zal brengen in het Zuiden. De echte strijd is dat de arbeiders hun eerlijke deel van de taart krijgen."

Het management van Mercedes in Alabama (de volgende stemronde) is fel gekant tegen vakbondsvertegenwoordiging in zijn fabriek. Zijn ze bang voor een Amerikaans type IG Metall? Volkswagen daarentegen lijkt de vakbondsvertegenwoordiging van zijn werknemers te accepteren en er zelfs naar uit te kijken. In Europa hebben ze een lange geschiedenis van sterke werknemersvertegenwoordiging, met vakbonden die zelfs vertegenwoordigd zijn in het bestuur.

Men kan kort zijn over de bedoelingen van Elon Musk in deze kwestie. Hij heeft publiekelijk toegegeven dat hij het betreurt dat hij de 14.000 werknemers die hij wil ontslaan niet veel geld kan bieden. Toch is hij van plan om het officiële hoofdkantoor van zijn bedrijf (opnieuw) te verplaatsen, van Delaware naar Texas, om toegang te krijgen tot zijn bonus van 56 miljard dollar.